Papağan besleyenler tarafından yapılan en büyük hata, papağanlarını bir ömür çekirdeğe mahkum etmeleridir. Doğada 80 yaşında sağlıklı bir papağana rastlamak mümkünken, esaret altındaki birçok papağanın 30 yıl yaşaması neredeyse imkansızdır. Şayet papağanlarımız sağlıklı ve uzun ömürlü olsun istiyorsak, doğanın onlara sunduğu çeşit çeşit tohum ve meyve içeren o zengin menüleri taklit etmek zorundayız. Çekirdek, uzun süreli ve yüklü miktarlarda verildiği takdirde başta karaciğer hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa sebep olan yağlı bir tohumdur. Yıllar önce edindiğim bir kaynak(1), papağanlarıma ne yedirip ne yedirmemem gerektiği konusunda bana çok yardımcı oldu. Sizlere de faydalı olacağını umarak paylaşıyorum. Sonradan, farklı veteriner hekimlerden edindiğim bilgilere göre bu notlarda bir iki düzeltme ve ekleme yaptım. Afiyet olsun : )
Papağanların günlük beslenmesinde, takip edilmesi gereken besin oranları aşağıdaki gibi olmalıdır:
A vitamini içeren sebze meyveler: % 30
Diğer sebze meyveler: %15–20
Protein: %20
Tohumlar: %15–20
Yağlı Besinler: %5–10
Çok Faydalı Besinler: Kepekli pirinç, havuç, brokoli, bezelye, ıspanak, karnabahar, patates, kuşkonmaz, yeşil/kırmızı biber, pişmiş yumurta, pişmiş tavuk/hindi eti, kabuksuz muz, çekirdeği ayıklanmış elma, kabak çekirdeği, bulgur, kepek ekmeği, mısır ekmeği, pişmiş/çiğ kepekli/sebzeli makarna, mısır(koçan fazla verilmemeli)
Faydalı Besinler: Üzüm, çekirdeği ayıklanmış portakal, çekirdeği ayıklanmış şeftali, çekirdeği ayıklanmış limon, çekirdeği ayıklanmış armut, çekirdeği ayıklanmış greyfurt, çilek, dut, ahududu, pişmiş/çiğ makarna, şalgam, çekirdeği ayıklanmış kiraz, çekirdeği ayıklanmış vişne, domates, salatalık, badem, pişmiş pirinç, yeşil fasulye, karpuz, kavun
Sınırlı Faydalı Besinler(Besleyici değeri olan ama yüksek yağlılar): Kavrulmamış tuzsuz yer fıstığı, ceviz, pişmiş dana eti, kavrulmamış ay çekirdeği, kavrulmamış fındık
Nötr Besinler(Besleyici değeri düşük ama zararlı da olmayanlar): Kabak, kereviz, patlamış mısır(yağsız), beyaz ekmek, kıvırcık salata, diyet kraker ve bisküviler
Zararlı Besinler(Zehirli olmayıp aşırı yağlı, tuzlu veya şekerli besinler): Patates kızartması, cips, sosis, kek, tereyağı, margarin, dondurma, kurabiye, konserve yiyecekler, çorbalar
Zehirleyici Besinler: Çikolata, çay/kahve (kafein), alkollü içecekler, gazlı içecekler, avokado, domates yaprağı, süt(süt sindirimi için gerekli laktaz enzimi kuşlarda bulunmamaktadır), kuru meyveler(sülfat/sülfür içerirler), soğan(aşırısı kandaki hemoglobini bozar), mantar, elma çekirdeği(siyanür içerir), tuz, pişmemiş kuru fasulye taneleri
! Turunçgiller günde 4–5 dilimden fazla verilmemelidir.
! Isıtılarak verilen yiyecekler için teflon veya yapışmaz malzeme içeren kaplar kullanılmamalıdır. Bu tür malzemelerin çıkardığı gazlar papağanınızı zehirleyebilir.
Kaynaklar:
(1) Papağanların Beslenmesi Üzerine Genel Bilgiler, A.Cüneyt Sayın, 2012
(2) http://birds.about.com/od/feeding/tp/poisonousfoods.htm, 2016
